Sıkça Sorulan Sorular

> Avukatlık ücreti nedir ?

Avukatlık mesleği bir serbest meslek faaliyetidir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 65’ inci maddesinde serbest meslek faaliyetinin tanımı; "Sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır." şeklindedir.

Avukatlar hukuk alanındaki bilgi ve tecrübelerini diğer insanların istifadesine sunarlar. Nasıl ki bir doktorun özel muayene hanesine gidildiğinde bir ücret ödemeniz gerekiyorsa avukat bürosuna gidip herhangi bir hukuki sorunla ilgili soru sorulduğunda veya vekâleten iş takibinde bir ücret ödenmesi gerekmektedir.

Avukata ücret ödenmesi aynı zamanda yasal bir zorunluluk olup avukatlık asgari ücret tarifesinde belirlenen değerler altında ücret sözleşmesi yapılması da yasaklanmıştır.

Bir avukatın yapmış olduğu bir iş sebebi ile karşı taraftan (davalı / borçlu vs) hak etmiş olduğu avukatlık ücretinin en az ne kadar olması gerektiği Avukatlık Kanunu ile tespit edilmiş olup bu değer dönem dönem Hükümet tarafından artırılmaktadır.

> Hukuk Masrafları Nedir ? Nasıl Hesaplanır ?

Hukuk Masrafları, bir hakkın devlet gücü ile yerine getirilmesini teminen başlatılan adli süreçte tahakkuk eden kamu alacaklarıdır. Bu masrafların miktarı ve kimin tarafından ödeneceği kanunlarla tespit edilmiştir. Süreç sonunda haksız çıkan borçlu / davalı tarafından ödenmesi kanuni zorunluluktur.

> Borcunu Ödemeyene Hapis Cezası Var Mı ?

Borçludan alacağını rızasıyla tahsil edemeyen alacaklı, devlet kurumlarının da yardımıyla, alacağını zorla tahsil hakkına sahiptir. İcra ve iflas Yasasında düzenlenen bu cebri icranın etkili kılınması için ayrıca yasada borçluya birtakım yükümlülükler getirilmiştir. Borçlunun yükümlülüklerini yasada öngörülen biçim ve kapsamda yerine getirmemesi halinde de bir takım yaptırımlar getirilmiştir ki bunlara icra iflas suçları denilmektedir.

A. İcra Suçları:

1- Alacaklısını zarara sokmak kastıyla malvarlığını eksiltme (md. 331)

2- Kendi eylemiyle aczine neden olma veya durumunu bilerek ağırlaştırma (md. 332)

3- Ticaret Şirketlerinde yönetim yetkisine sahip olanların alacaklıları zarara uğratmak kastıyla ticari işletmenin borçlarını ödemeyerek alacaklıları zarara sokma (md. 333/a)

4- Üzerinde kiralayanın hapis hakkı bulunan eşyanın kaçırılması ve tahliyesi gereken yerin başkasına işgal ettirilmesi (md. 335)

5- Mal beyanında bulunmama (md. 337/1)

6- Ticareti terk hükümlerine aykırı davranma (md. 337/a)

7- Gerçeğe aykırı beyanda bulunma (md. 338)

8- Mal beyanından sonra mal ve kazançta meydana gelen artışı bildirmeme (md. 339)

9- Taahhüdü ihlal (md. 340)

10- Çocuk tesliminden kaçınma (md. 341)

11- Hükmen teslim edilen taşınmaza ve gemiye tekrar girme (md.342)

12- İlam hükümlerinin infazına karşıı koyma (md. 343)

13- Nafaka borcunu ödememe (md. 344)

14- Gerektiği halde sermaye şirketinin iflasını istememe (345/a)

15- Yarar sağlamak için artırmadan çekilme (345/b)

B. 338/2. md: Hakkında aciz vesikası alınan borçlu asgari ücretin üzerinde bir geçim sürdüğünün mahkeme kararıyla tespitinden itibaren aciz vesikasına bağlı borcunu bir ay içinde borç ödeninceye kadar icra dairesine yatırmaz ise bir yıla kadar tazyik hapsine karar verilir.

C. 340. md: lll. madde gereğince yada alacaklının rızasıyla icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme koşulunu geçerli bir nedeni olmaksızın yerine getirmeyen borçlunun üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir.

> Haciz İşlemleri

Alacağın tahsili için başlatılan icra takibinde borcun ödenmemesi halinde Alacaklı borçlunun menkul, gayrimenkul, 3. Şahsılardaki hak ve alacakları (Banka, Bakanlıklar, Çaykur, Karayolları Gn Md. Vs) Maaşı, varsa aracına haciz konulmasını talep edebilir. Son dönemdeki ev eşyalarının haczine ilişkin bazı değişiklikler, sınırlamalar yapılmış olmasına karşın mevcut İcra İflas Kanunu çerçevesinde meskende mal haczi mümkündür. Bu haciz uygulamalarının bir çoğu Uyap üzerinden yapılması sebebi ile alacağın tahsil edilmesine kadar birden çok kez hızlı ve en az masrafla sistem üzerinden haciz yapılabilir. T.C. Kimlik no bu malvarlığı haciz ve sorgulamalarında temel kriter olup borcun ödenmesi ile bu haciz işlemleri ancak durdurulabilir. Alacağın zamanaşımına uğraması bu uygulamalar sebebi ile on yıllarca sürebilir. Bu süre zarfında haciz tehditi altındaki kişi malvarlığı edinemez sgk lı bir işte çalışamaz araç alamaz kısacası yaşamsal faaliyetlerini yerine getirmekte çok büyük zorluklar içerisinde olur.

> Tahsil Harçları

Kesinleşen bir takip alacaklısı, İcra Müdürlüğü’ne talepte bulunarak, borçlunun borcu karşılamaya yetecek miktarda haczi kabil menkul ve gayrimenkullerinin, 3. şahıslardaki hak veya alacaklının, maaşının, bankalardaki mevduatlarının, kira gelirlerinin ve sair haczini, şartları oluşması halinde menkul, gayrimenkullerin satışını isteyebilir.

Devlet, icra takibi başlatırken, daha sonra borçlu tarafından ödenmek üzere, alacaklıdan bir kısım harçlar (Başvuru harcı, peşin harç, vekalet harcı ) tahsil eder.

Başvuru harcı: 27,70 TL Vekâlet harcı: 4,10 TL’dir Peşin harç ise, takip tutarı üzerinden hesaplanır.

Takibe konu alacak tutarının %05’i (Bindebeş’i daha sonra tahsil harcından mahsup edilmek üzere icra müdürlüğünce takip başlatılırken alacaklıdan alınır.

Dosyada kısmen ya da tamamen tahsilat yapılması halinde, başlangıçta alınan harçlara ek olarak, icra dosyasının bulunduğu aşamaya göre farklılık gösterecek şekilde ilave harçlar tahsil edilir. (Tahsil harcı, cezaevi harcı gibi) Tahsil harcının yükümlüsü kural olarak borçludur. Tahsil harçları, takip tutarı üzerinden hesaplanır.

Bir icra dosyasında icra müdürlüğünce alınabilecek maksimum tahsil harcı miktarı bellidir. Takip masrafları ve işleyecek faiz için tahsil harcı tahakkuk ettirilemez.

Örneğin ;

Asıl Alacak miktarı 10.000 TL, takip öncesi faiz 2.000 TL olmak üzere toplam 12.000 TL alacak icra takibine konulduğunda, dosya alacağı faiz ve masraflarla birlikte 50.000 TL’ye dahi ulaşsa, maksimum 12.000 TL üzerinden tahsil harcı hesaplaması yapılır ve alınır. Bundan sonraki tahsilatlar için tahsil harcı tahakkuk ettirilmez. Hatta, icra takibi başlatılırken ödenen peşin harç (Takip tutarının binde 5’i) bile, tahsil harcındandır.

Peşin harç, dosya kapanırken hesaplanacak tahsil harcından düşürülür.

Örneğin, yine yukarıda verdiğimiz şekilde bir icra takibinde, icra dosyasına faiz, masraflar ve vekalet ücretiyle birlikte dosya kapak hesabına göre 20.000 TL yatırılması durumunda, İcra Müdürlüğü, takip tutarı olan 12.000 TL üzerinden tahsil harcını hesaplayacak, (dosyada haciz olduğunu fakat satış olmadan borçlunun dosya borcunu yatırdığını varsayalım) 12.000 x 9,10 /100 = 1.092,00 TL tahsil harcı çıkacaktır. Alacaklı tarafça icra dosyasına yatırılan peşin harç (Yani takip tutarı olan 12.000 TL’nin binde 5’i) 12.000 x 5/1000 = 60,00 TL, 1.092,00 TL’den düşüldükten sonra, dosyada 1.032,00 TL tahsil harcı alınacaktır. İcra müdürlüklerince, tahsil harcının yanında, bir de Cezaevi harcı (Cez Evleri Yapı Harcı) da alınmakta olup, bu harcın yükümlüsü alacaklıdır.

Cezaevi harcının ise oranı, takip tutarının %2’sidir.

Yukarıdaki örneğimizi yineleyecek olursak, takip tutarı 12.000,00 TL olan bir alacağın, faiz, vekalet ücreti ve yargılama giderleriyle birlikte 20.000,00 TL olduğunu, aracına haciz konulan borçlunun, satış öncesi, 20.000,00 TL’yi icra dosyasına yatırdığını varsayacak olursak, İcra Müdürlüğü, bu tutardan; 1.032,00 TL Tahsil harcı, (Takip tutarının %9,10 u – peşin harç) 240,00 TL Cezaevi harcı (Takip tutarının %2’si) olmak üzere 1.272,00 TL’lik kısmını kesecek, bakiye tutarı alacaklıya /vekiline ödeyecektir. İcra dosyasının bulunduğu aşamaya göre, icra müdürlüğünce alınacak harç oranları, aşağıdaki tablodaki gibidir.

Tahsil Harcı ;

Ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine hacizden evvel ödenen paralardan (Yüzde 4,55)

Hacizden sonra ve satıştan önce ödenen paralardan (Yüzde 9,10)

Haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunan paralardan (Yüzde 11,38)

İcra dosya borcunun tamamı değil de bir kısmı ödenmiş olsa idi ;

Takip tutarı için olan kısma kadar (örnekte 12.000 TL) tahsil harcı alınacak, bakiye 8.000,00 TL ödemeden tahsil harcı kesilmeyip, tamamı alacaklıya / ödenecek idi. Gelelim haricen tahsile… Dosya borcu, icra müdürlüğüne ödendiğinde, harç oranları, yukarıda belirtildiği şekilde olmakta ise de, dosya borcu, borçlu tarafından icra dosyasına değil de alacaklıya ödenirse, alacaklı tarafın yaptığı tahsilatı icra dosyasına bildirmesi sonucu müdürlükçe tahakkuk ettirilecek harç, yine tahsil harcı olmakla birlikte, tarifede gösterilen tutarın yarısı oranında olacaktır.

Daha kolay anlaşılabilmesi açısından, yine yukarıdaki örnekle ifade edecek olursak; Takip tutarı 12.000,00 TL olan bir icra dosya alacağının, faiz masraflar ve vekâlet ücretiyle 20.000,00 TL’ye ulaştığını varsayacak ve bu tutarın (taraflar daha azında da mutabık kalmış olabilirler) alacaklı tarafa haricen ödendiğini varsayacak olursak, alacaklı veya vekili tarafından dosya alacağının tahsil edildiğine ilişkin beyanı üzerine dosyada ödenmesi gereken harç miktarı, bu kez %9,10 yerine, yarısı olan % 4,55 olarak hesaplanacaktır. Buna göre, yine takip tutarı üzerinden hesaplama yapılacak, 12.000 TL’nin %2,27’si 546,00 TL bulunacak, bu tutardan peşin harç düşülecek ve bakiye tutar, dosyada ödenmesi gereken harç olacaktır. Haricen tahsillerde, alacaklı ile borçlu, tahsil harcının kim tarafından ödeneceğini aralarında kararlaştırabilir. (Eğer taraflar arasında yapılan protokolde, tahsil harcının alacaklı tarafından ödeneceği yazılmış ise, bu, alacaklı tarafın, tahsil harcını da icra dosyasına yatırmak üzere borçludan aldığı anlamına gelir. Böyle bir durumda alacaklı taraf, dosyaya haricen tahsilatı bildirdiğinde, tahsil harcını da icra dosyasına öder.) Taraflar bunun tam aksini de kararlaştırmış, protokole, “tahsil harcının borçlu tarafından ödenmesine” veya “tahsil harcı borçluya ait olmak üzere” şeklinde yazmış olabilirler. Böyle bir durumda alacaklı taraf, haricen tahsil beyanını yine icra dosyasına yapar. Ancak harcı gelip borçlu dosyaya öder. İcra Müdürlüğü harcın kim tarafından ödendiğiyle ilgilenmez. Ancak harç ödenmeden, dosyada haciz fek işlemini (istisnai durumlar hariç) yapmaz.

Bazen de, taraflar yine aralarında anlaşırlar ve bu kez icra dosyasına “alacak tahsil edilmiştir” yerine “alacaktan feragat ediyoruz” da derler. Bu durumda, icra müdürlüğünün alacağı harç, feragat harcıdır. Feragat harcının yükümlüsü, feragati yapan yani alacaklıdır. Feragat harcında da, haricen tahsil beyanında olduğu gibi, ödenmesi gereken harcın yarısı icra müdürlüğünce tahsil edilir. Pratikte, feragat harcı ile, haricen tahsil beyanı üzerine alınan tahsil harcı arasında hiç bir fark bulunmamaktadır. Alacaklı vekilinin, dosya alacağından feragat edebilmesi için, vekâletnamesinde bu hususta özel yetkisinin bulunması gerekir..

Tahsil Harcı;

Eğer dosyada herhangi bir haciz yok ise, icra dosyasına yapılacak ödemeden alınacak tahsil harcı % 4,55,

Haricen tahsil beyanı veya feragat beyanı üzerine alınacak harç ise, bunun yarısı olan % 2,27

Eğer icra müdürlüğü, borçluya ait bir menkul veya gayrimenkulü, satarak paraya çevirmiş ise, takip tutarının %11,38 i kadar tahsil harcı, % 2’si kadar da cezaevi harcı alacaktır.

> Elektrik Hukuku

Abone Sözleşmesi: Gerçek veya tüzel kişilerle (şirket vakıf dernek vs) elektrik dağıtım sistemine kabul edilmesini sağlayan koşulları kapsayan anlaşmadır.

Bu anlaşma mevcut olan kullanım yeri için Perakende Satış Lisans sahibi Şirket ile kişiler arasında Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde yapılır.

> Kaçak Elektrik Tüketimi

Dağıtım Sistemine, sayaçlara veya ölçü sistemine tesisata müdahale ederek tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek veya hiç ölçülmemesini sağlayarak yasalara aykırı şekilde elektrik tüketmek veya elektrik dağıtım şirketi tarafından kişilerin sözleşmelerdeki yükümlülüğünü yerine getirmemesi sebebi ile kestiği elektriği tesisata müdahale ederek tekrar kullanmaya başlaması kaçak elektrik kullanımıdır.

Kaçak Elektrik kullanımı Elektrik Piyasası Yönetmeliği nin 13 / a maddesine Kaçak Tespit Tutanağı ile tespit edilir.

Kaçak Tespit Tutanağı ile birlikte elektriğin usulsüz kullanılma süresi ve miktarı da hesap edilerek kişiden talep edilir.

Kaçak elektrik kullanım bedeli normal elektrik kullanım bedelinin 1.5 katıdır. Kaçak elektrik kullanımının tekrarı halinde kullanım bedeli 2 kat olarak hesaplanır.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK)’nun 2. kitabının 2. kısmının “Kişilere Karşı Suçlar” başlıklı 10. bölümünde ve 163. maddesinde yer alan “Karşılıksız Yararlanma” suçu

(Ek: 2/7/2012-6352/83 md.) Abonelik esasına göre yararlanılabilen elektrik enerjisinin, suyun veya doğal gazın sahibinin rızası olmaksızın ve tüketim miktarının belirlenmesini engelleyecek şekilde tüketilmesi halinde kişi hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.” şeklinde düzenlenmiştir

(Örneğin, kendisinden önceki ev sahibinin, elektrik tüketim miktarını engelleyici nitelikte bir alet kullandığını fark etmesine rağmen, kendisinin de bu aleti kullanmaya devam ederek, tükettiği elektrik miktarını belirlenmesini engelleyen kişi de suçun faili olacaktır. )

> Elektrik Alacaklarında Faiz Oranı

Zamanında ödenmeyen borçların tahsiline ilişkin hususlar; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşmalar kapsamında düzenlenir. Müşterinin perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşmalar kapsamında öngörülen ödemeleri zamanında yapmaması halinde, nihai tüketicilere enerji tedarik eden lisans sahibi şirketlerin bildirimi üzerine, en geç 5 iş günü içerisinde dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından elektriği kesilir. Söz konusu durum iki gün içerisinde dağıtım şirketi tarafından ilgili tedarikçiye bildirilir. Perakende satış sözleşmesinde belirlenen gecikme zammı fatura son ödeme tarihinden itibaren uygulanır. Uygulanacak gecikme zammı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranını aşamaz.

Sıkça Sorulan Sorular

Sıkça Sorulan Sorular

Hukuki Uyarı

Faydalı Linkler

Bize Ulaşın